Θορυβούν τους γονείς τα θανατηφόρα περιστατικά μικρών παιδιών εξαιτίας μόλυνσης από στρεπτόκοκκο της ομάδας Α. Ο 8χρονος από την Ημαθία ήρθε να προστεθεί στη λίστα ακόμη πέντε θανάτων από διεισδυτική στρεπτοκοκκική νόσο που έχουν καταγραφεί από την αρχή του 2023 στην Ελλάδα και ενώ η συγκεκριμένη λοίμωξη βρίσκεται στο «μικροσκόπιο» των ευρωπαϊκών υγειονομικών αρχών.
Οι παιδίατροι βρίσκονται σε επιφυλακή για τον στρεπτόκοκκο, καθώς εξελίσσεται συνήθως όταν το ανοσοποιητικό των παιδιών είναι εξαντλημένο από τις απανωτές ιώσεις του φθινοπώρου και του χειμώνα. Τονίζουν, όμως, προς καθησυχασμό των γονέων, ότι η θανατηφόρος έκβαση είναι μια σπάνια, θλιβερή κατάληξη που δεν είναι ο κανόνας.
Όπως προκύπτει από τις αναφορές Διεθνών και Ευρωπαϊκών φορέων Δημόσιας Υγείας (Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων), από τον Σεπτέμβριο του 2022 παρατηρείται αύξηση των περιπτώσεων διεισδυτικής λοίμωξης από στρεπτόκοκκο ομάδας Α (iGAS) σε ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες. Κατά την ίδια περίοδο αναφέρθηκαν αρκετοί θάνατοι σε παιδιά κάτω των 10 ετών στο Ηνωμένο Βασίλειο, τη Γαλλία, την Ιρλανδία. Ενδεικτικά, στο Ηνωμένο Βασίλειο έχουν καταγραφεί από τις αρχές του έτους 48 θάνατοι παιδιών από το συγκεκριμένο μικρόβιο.
Οι υγειονομικές αρχές της Ευρώπης διερευνούν τη…δραστηριότητα σοβαρών λοιμώξεων από στρεπτόκοκκο. Δεν προκύπτει, ωστόσο, εμφάνιση κάποιου νέου στελέχους του παθογόνου.
Η σύγκριση του αριθμού περιστατικών και θανάτων με άλλες χρονιές δεν είναι εφικτή, καθώς είναι ένα νόσημα που δεν επιτηρείται. Ούτε στη χώρα μας, ούτε σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Έτσι, «στην Ελλάδα εφέτος έχουμε προς το παρόν έξι θανάτους, αλλά δε γνωρίζουμε πόσους είχαμε προηγούμενες χρονιές. Αντίστοιχα, στο Ηνωμένο Βασίλειο έχασαν τη ζωή τους 48 παιδιά, χωρίς να ξέρουμε πέρυσι πόσα ήταν», σημειώνουν χαρακτηριστικά πηγές από τον ΕΟΔΥ.
Με δεδομένη την ανησυχία που προκύπτει από τα θανατηφόρα κρούσματα, ο ΕΟΔΥ απέστειλε ενημερωτικό σημείωμα με οδηγίες σε όλα τα νοσηλευτικά ιδρύματα της χώρας σχετικά με την αναγκαιότητα να δηλώνονται στον ΕΟΔΥ όλα τα περιστατικά της διεισδυτικής λοίμωξης από στρεπτόκοκκο Α. Παράλληλα, εστάλησαν οδηγίες στις Διευθύνσεις Δημόσιας Υγείας σχετικά με τη διαχείριση κρουσμάτων iGAS στο οικιακό και σχολικό περιβάλλον και ενημερώθηκε η επιστημονική κοινότητα.
Τι να προσέχουν οι γονείς
Σύμφωνα με τις πρώτες πληροφορίες, ο 8χρονος που έχασε τη μάχη για τη ζωή του στο Ιπποκράτειο Θεσσαλονίκης, δεν είχε κάποιο άλλο υποκείμενο νόσημα. Ανήκει στα σπάνια αυτά περιστατικά, όπως σημειώνουν οι ειδικοί, που έχουν κεραυνοβόλο εξέλιξη, κάτι που ορίζει η βιβλιογραφία και η ιατρική γνώση. Ακριβώς το σημείο αυτό, όμως, δηλαδή οι σπάνιες αλλά πολύ σοβαρές επιπλοκές που μπορεί να οδηγήσουν σε θάνατο είναι που προβληματίζει τους γονείς και αναρωτιούνται για το ποια είναι η… κόκκινη γραμμή για να ξεφύγει η λοίμωξη από στρεπτόκοκκο.
«Δε γνωρίζουμε για ποιο λόγο ο στρεπτόκοκκος έδειξε εφέτος το άγριο πρόσωπό του. Ορισμένα παθογόνα συχνά δεν είναι στον έλεγχό μας. Ο στρεπτόκοκκος μπορεί να φύγει και να μπει στην κυκλοφορία του αίματος. Γιατί θα ξεφύγει είναι ένα πολυπαραγοντικό ζήτημα», σημειώνει ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Ελευθεροεπαγγελματιών Παιδιάτρων, Κωνσταντίνος Νταλούκας, και προσθέτει: «Συνήθως τα μεγαλύτερα παιδιά προσβάλλονται από τον στρεπτόκοκκο Α, ενώ ο στρεπτόκοκκος Β μολύνει κυρίως νεογέννητα. Πονόλαιμος και πυρετός είναι τα δύο πιο συνηθισμένα συμπτώματα. Εάν μια λοίμωξη προχωρήσει μπορεί να εκδηλωθούν και έμετοι. Διαπιστώνουμε τη λοίμωξη με strep test. Εάν βγει αρνητικό, γίνεται καλλιέργεια».
Ο κ. Νταλούκας εξηγεί τι πρέπει να προσέχουν οι γονείς. Όπως σημειώνει, όταν ένα παιδί έχει πυρετό, τότε κάτι συμβαίνει. Επομένως, κρίνεται αναγκαίο είτε να επισκεφτεί είτε να επικοινωνήσει με τον παιδίατρο που θα του δώσει οδηγίες. «Υπάρχει μια λανθασμένη αντίληψη να περιμένουν τρεις ημέρες να πέσει ο πυρετός. Στις περισσότερες περιπτώσεις πυρετού, κρύβεται μια απλή ίωση από πίσω. Αυτό, όμως, θα το κρίνει ο γιατρός. Εκείνος θα λάβει την ευθύνη για να περιμένουν οι γονείς λίγα 24ωρα. Είναι μια συνηθισμένη παγίδα αυτή. Από την πρώτη ημέρα πυρετού, συμβουλευόμαστε τον παιδίατρο».
Επιπλέον, ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Ελευθεροεπαγγελματιών Παιδιάτρων συμβουλεύει τους γονείς να μην παίρνουν μόνοι τους strep tests από τα φαρμακεία. Για την ακρίβεια, η Ένωση ζητά τη διακοπή πώλησης τεστ για τον στρεπτόκοκκο από τα φαρμακεία. «Κάνει ένας γονέας το τεστ, παίρνει τον παιδίατρο λέει ότι υπάρχει θετικό αποτέλεσμα και ζητά αντιβίωση. Δε γίνεται έτσι η διάγνωση. Υπάρχει και αυτό που λέγεται φορεία. Όποιος φέρει το μικρόβιο δε σημαίνει ότι θα εκδηλώσει νόσο. Είναι οι λεγόμενοι υγιείς μικροβιοφορείς. Δε θεραπεύεται η φορεία. Συνεπώς τα αντιβιοτικά πρέπει να δίνονται μετά από κλινική εξέταση», τονίζει.
Συσσωρευμένη εξάντληση από ιώσεις στα παιδιά
Επικοινωνία με τον παιδίατρο, «χωρίς να χάνεται το μέτρο και να είμαστε σε πανικό με τον πρώτο πονόλαιμο» συμβουλεύει τους γονείς, με τη σειρά της, η παιδίατρος και αντιπρόεδρος της Ένωσης Ελευθεροεπαγγελματιών Παιδιάτρων Αττικής, Άννα Παρδάλη. Η ίδια υποστηρίζει ότι αυτή η εποχή χαρακτηρίζεται από μεγάλη νοσηρότητα. Αδενοϊοί και εντεροϊοί είναι στα…πάνω τους, οι ιώσεις διαδράμουν έντονα και κρατούν πολύ. «Δημιουργείται ένας καταρράκτης διαδοχικών αντιδράσεων στο παιδί που είναι ήδη εξαντλημένο από τις πολλές ιώσεις», αναφέρει. Σημειώνει δε ότι οι παιδίατροι «φοβούνται» τον στρεπτόκοκκο γιατί είναι ένας ιός που μπορεί να προκαλέσει σοβαρή λοίμωξη, ενώ πρόκληση αποτελεί το γεγονός ότι εξελίσσεται την άνοιξη και προς το καλοκαίρι και έρχεται πίσω από τις υπόλοιπες ιώσεις του χειμώνα. «Μετά από όλη αυτή την εξάντληση που έχουν τα παιδιά, σε κάποια ο στρεπτόκοκκος μπορεί να έχει πιο ακραία έκφραση», τονίζει η κυρία Παρδάλη και εξηγεί ότι μετά την πανδημία παρατηρήθηκε «βίαιη συμπεριφορά» συνολικά όλων των ιώσεων.
Σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ, ο στρεπτόκοκκος της ομάδας Α μεταδίδεται μέσω στενής επαφής με ένα μολυσμένο άτομο μέσω του βήχα και του φτερνίσματος ή από μια πληγή. Κάποιοι άνθρωποι είναι πιθανό να φέρουν τα βακτήρια χωρίς να αισθάνονται αδιαθεσία ή να παρουσιάζουν συμπτώματα κάποιας λοίμωξης και παράλληλα να μπορούν να τα μεταδώσουν. Ο κίνδυνος εξάπλωσης είναι πολύ μεγαλύτερος όταν ένα άτομο έχει συμπτώματα.
