Σαν σήμερα, 3 Ιουλίου, πεθαίνει ο Τζιμ Μόρισον – Τι σημαίνει η ελληνική επιγραφή στον τάφο του

Λαγνεία. Βία. Σεξ. Αλκοόλ. Ναρκωτικά. Αυτοκαταστροφή. Ποίηση. Ο Τζιμ Μόρισον έζησε λίγα χρόνια, μόλις 27, αλλά μέσα σε αυτά πρόλαβε να κάνει όλα αυτά που ήθελε και όταν άρχισε η αυτοθέλητη πορεία προς το θάνατο, δεν τη σταμάτησε. Λέγεται πως λίγο καιρό μετά τους θανάτους του Τζιμι Χεντριξ και της Τζάνις Τζοπλιν, πάνω σε ένα μεθύσι του είχε πει στους φίλους του: «κύριοι, αυτή τη στιγμή πίνετε με τον επόμενο μακαρίτη». Μερικούς μήνες μετά, μια ημέρα σαν σήμερα, στις 3 Ιουλίου 1971, θα βρεθεί νεκρός μέσα στην μπανιέρα του σπιτιού που έμενε στο Παρίσι.

Ο θάνατος ενός ειδώλου, η «γέννηση» ενός μύθου

Ο Μόρισον ήταν ένας άνθρωπος που είχε παραδοθεί πλήρως στα πάθη του. Φλέρταρε διαρκώς με τον θάνατο. Γι αυτό το λόγο, ίσως, αν και υπάρχουν πολλές θεωρίες συνωμοσίας σχετικά με το θάνατο του, καμία δεν φαίνεται τόσο αληθινή όσο η παραδοχή πως ο Μόρισον από ένα σημείο και μετά πιθανότατα επεδίωκε να πεθάνει. Και να πεθάνει με τον τρόπο του.

Ο θάνατος του Μόρισον αν και απόλυτα αναμενόμενος, συγκλόνισε τους πάντες. Όλοι το περίμεναν αλλά όλοι σοκαρίστηκαν μόλις έμαθαν τη δυσάρεστη είδηση. Ο Μόρισον ήταν ένα φαινόμενο και οι θαυμαστές του τον αντιμετώπιζαν ως τέτοιο.

Η επίσημη αιτία θανάτου είναι η καρδιακή προσβολή. Νεκροψία δεν έγινε ποτέ στο πτώμα, καθώς δεν υπήρξαν ενδείξεις εγκληματικής ενέργειας. Η πιο «αγαπημένη» από τις θεωρίες συνωμοσίας έχει να κάνει με το ναρκωτικό που τον σκότωσε. Η Πάμελα Κουρσόν, ο μεγάλος έρωτας του τραγουδιστή των Doors, βυθισμένη και αυτή στα ναρκωτικά, έλεγε πως βρήκε τον Μόρισον στην μπανιέρα του σπιτιού. Είχε κάνει χρήση ηρωίνης (την οποία σιχαινόταν) από τη μύτη επειδή την μπέρδεψε με τη (αγαπημένη του) κοκαΐνη. Μπέρδεψε μια καφέ με μια άσπρη σκόνη; Μοιάζει με λάθος πρωτάρη και ο Μόρισον μόνο τέτοιος δεν ήταν.

Λένε ότι ο θάνατος οφείλεται σε εγκληματική ενέργεια και αυτό το… επιβεβαιώνει και ο θάνατος, δύο χρόνια μετά, της Κουρσόν, επίσης από ναρκωτικά (ηρωίνη). Κάποιοι ήθελαν να της κλείσουν το στόμα. Το ζήτημα, ωστόσο, είναι πως ο Μόρισον δεν είχε κάποιον εχθρό για να τον σκοτώσει και μετά να κλείσει το στόμα της αγαπημένης του. Ή μάλλον για να είμαστε πιο σωστοί, ο Μόρισον δεν είχε κανέναν άλλο εχθρό πέρα από τον μεγαλύτερο που αντιμετώπιζε κάθε ημέρα και δεν είναι άλλος από τον ίδιο του τον εαυτό.

Το πιθανότερο σενάριο σε αυτή τη θλιβερή ιστορία είναι πως ο φευγάτος από τις ΗΠΑ Μόρισον, πήγε στο Παρίσι προκειμένου, στην πόλη του φωτός, να βρει ξανά την έμπνευση που ήθελε για να γράφει ποίηση. Δεν τη βρήκε αυτή την έμπνευση και παραδόθηκε. Βυθίστηκε περισσότερο στο αλκοόλ, τα ναρκωτικά και την κατάθλιψη, ξέροντας πως το τέλος είναι κοντά. Υπό μια έννοια, λοιπόν, όλες αυτές οι θεωρίες συνωμοσίας που υποστηρίζουν πως ο Μόρισον δολοφονήθηκε, να μην είναι και εντελώς λάθος. Ο ίδιος τον δολοφόνησε. Δεν αυτοκτόνησε. Αυτό είναι κάτι διαφορετικό.

Τι σημαίνει η ελληνική επιγραφή στον τάφο του

Ο Μόρισαν ετάφη με διαδικασίες… εξπρές στο νεκροταφείο «Pere Lachaise» του Παρισιού. Τάφηκε στη «γωνιά των ποιητών» του ονομαστού παρισινού νεκροταφείου, κοντά στους Μπαλζάκ, Μολιέρο και Όσκαρ Γουάιλντ. Ο τάφος από τότε μέχρι και σήμερα μετατράπηκε σε τόπο προσκυνήματος για τους θαυμαστές του από κάθε γωνιά του πλανήτη. Είναι ενδεικτικό πως ο τάφος του τραγουδιστή των Doors έχει καταγραφεί ως το τέταρτο πιο δημοφιλές αξιοθέατο στην πόλη του φωτός, μετά τον πύργο του Αϊφελ, την Παναγία των Παρισίων και το Λούβρο!

Στον τάφο του, δεσπόζει μια ελληνική επιγραφή: «Κατά τον δαίμονα εαυτού». Η συγκεκριμένη φράση παραπέμπει στους Στωικούς φιλοσόφους. Στην αρχαία Ελλάδα πίστευαν πως μέσα στο ανθρώπινο σώμα κατοικούν δαίμονες. Όχι με τη χριστιανική έννοια του όρου. Ήταν θεότητες που καθόριζαν τις πράξεις και τον χαρακτήρα μας. Ο δαίμονας εαυτού ήταν αυτό που σήμερα ονομάζουμε συνείδηση.

Με έναν πολύ πρόχειρο τρόπο, λοιπόν, κάποιος θα μπορούσε να «μεταφράσει» τη συγκεκριμένη έκφραση ως πράττω κατά συνείδηση ή πράττω με βάση αυτά που η συνείδηση μου επιτάσσει πέρα και έξω από τους κανόνες της κοινωνίας.

Παρά τα όσα έχουν ακουστεί κατά καιρούς η αλήθεια είναι πως η επιγραφή αυτή ήταν μια επιλογή που έκανε ο πατέρας του! Οι δυο τους ποτέ δεν τα πήγαιναν καλά και δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, πως ο Μόρισον ισχυριζόταν ακόμα και σε συνεντεύξεις του πως ο πατέρας του είχε πεθάνει!

Η συγκεκριμένη επιγραφή δεν υπήρχε εκεί από την αρχή. Τοποθετήθηκε εκεί 19 χρόνια μετά το θάνατο του Τζιμ Μόρισον. Ο πατέρας του, παρασημοφορημένος ναύαρχος του πολεμικού ναυτικού των ΗΠΑ, ήταν αυτός που κίνησε τις διαδικασίες για να φτιαχτεί ο τάφος. Επέλεξε μια επιγραφή που θα ήταν ουδέτερη και δεν θα αποθέωνε τον τρόπο ζωής του γιου του αλλά ούτε και θα τον κατέκρινε. Συμβουλεύτηκε μια καθηγήτρια Κλασικών και Ανθρωπιστικών Επιστημών του πανεπιστημίου του Σαν Ντιέγκο και έπειτα από σχετικές διαβουλεύσεις κατέληξαν στο «Κατά τον δαίμονα εαυτού» το οποίο εγχάραξε σε μια χάλκινη πλάκα.