Ο πολυτάλαντος Τζίμης Πανούσης είχε παραιτηθεία από τράπεζα προκειμένου να ακολουθήσει τα σχέδια του, είχε δύο παιδιά ενώ έπαθε έμφραγμα πάνω στη σκηνή.
Ποιος ήταν ο Τζίμης Πανούσης
Ο Δημήτριος Πανούσης (Τζίμης) γεννήθηκε στους Αμπελόκηπους της Αθήνας στις 12 Φεβρουαρίου 1954 από μικρασιάτες πρόσφυγες γονείς και μεγάλωσε στο Χολαργό. Ο Τζίμης Πανούσης ήταν Υδροχόος με ωροσκόπο Σκορπιό. Ο πατέρας του ήταν πλανόδιος έμπορος και η μητέρα του ασχολούνταν με τα οικιακά.
Ήταν παντρεμένος για πολλά χρόνια με τη Λιλή Αχλαδιώτη, με την οποία απέκτησε ένα γιο, ενώ με τη σύντροφό του σκηνοθέτιδα Αθηνά Αϊδίνη είχε αποκτήσει μία κόρη.
Η δικαστική διαμάχη
Η καυστική του σάτιρα είχε οδηγήσει πολλές φορές τον Τζίμη Πανούση στις αίθουσες των δικαστηρίων, ήδη από την εποχή των «Μουσικών Ταξιαρχιών». Ιστορία έγραψε η δικαστική διαμάχη του με τον Γιώργο Νταλάρα, που κράτησε επτά χρόνια (1997 – 2004).
Η παραίτηση από τραπεζουπάλληλος
Ο Τζίμης Πανούσης πέρασε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, αλλά δεν ολοκλήρωσε τις σπουδές γιατί τον απορρόφησαν οι καλλιτεχνικές του ανησυχίες. Προσλήφθηκε στην Εθνική Τράπεζα, αλλά γρήγορα εγκατέλειψε την ιδέα να κάνει καριέρα τραπεζοϋπαλλήλου, επειδή δεν τον σήκωνε το κλίμα.
Τη δεκαετία του ’80, ο Τζίμης Πανούσης εργάστηκε για λίγο στην Εθνική Τράπεζα, αλλά σύντομα παραιτήθηκε από τη θέση του. Γιατί απλά δεν του ταίριαζε η συγκεκριμένη δουλειά. Και φυσικά παραιτήθηκε με τρόπο θεαματικό, στέλνοντας στη Διεύθυνση μια επιστολή-μνημείο ειρωνείας.
Μέσα σε λίγες γραμμές, ο Πανούσης σατίρισε σχεδόν όλη την κοινωνία της εποχής.
«Προς τη διοίκησιν της Εθνικής Τραπέζης της Ελλάδος
Διεύθυνση Διοικητικού
Τμήμα Προσωπικού
Κύριε Διοικητά,
Λαμβάνω την τιμήν να παρακαλέσω Υμάς όπως εγκρίνετε την παραίτησίν μου εκ της Τραπέζης δια τους κάτωθι αναφερόμενους λόγους:
Παρότι είμαι ταλαντούχος ηθοποιός αρνούμαι να συνεχίσω να παίζω τον ρόλο του υπαλλήλου στη μεγάλη φίλη του Ελληνικού λαού την Εθνική Τράπεζα (όπως λέμε π.χ Εθνικό Θέατρο, Εθνική Πινακοθήκη, Εθνικοσοσιαλισμός κ.λ.π).
Η μέχρι τώρα προνομιούχα εργασία μου εις την Διοίκησιν της Εθνικής Τράπεζας στο τμήμα Συμφωνιών Ανταποκριτών Εξωτερικού δεν ήταν πάρα ένας ρόλος κομπάρσου στην καλοστημένη παράσταση των μεγαλοκεφαλαιούχων μετόχων πάνω στην πλάτη του Ελληνικού λαού (για λεπτομέρειες βλέπε γερή πολιτική ανάλυση Αντρέας Παπανδρέου, Χαρίλαος Φλωράκης, Ερυθρές Ταξιαρχίες κ.λ.π).
Δεν ξέρετε πόσο θα σταναχωρηθώ που θα σταματήσω να συμφωνώ (;) εκατοντάδες πανέμορφους αριθμούς επί 8 ώρες ημερησίως και να αμείβομαι τόσο πλουσιοπάροχα με το υπέρογκο ποσό των Δρχ. 10.683 – μηνιαίως. Δυστυχώς όμως μου λείπει το μεγαλύτερο προσόν για ένα τραπεζοϋπάλληλο (που πας κύριε χωρίς μέσο;)
Δεν κάνατε δεκτή αίτηση μου για άδεια άνευ αποδοχών πράγμα που δεν με απασχολεί και πολύ διότι ο πατέρας μου είναι βασικό στέλεχος της Νέας Δημοκρατίας και όποτε θελήσω μπορώ να επανέλθω κατόπιν βεβαίως αδιάβλητου διαγωνισμού και
Αρνούμαι να είμαι μισθωτός σκλάβος (μπράβο ρε μάγκα!).
Μετά σεβασμού,
Ο αιτών
Τζίμης Πανούσης»
Η επαγγελματική πορεία
Με συνέπεια και προσήλωση αντιρρησίας, αντισυμβατικός και κάθε «αντί-» που είναι καταχωρισμένο στα λήμματα του λεξικού, ήταν ο μοναδικός καλλιτέχνης που προκαλούσε αντιδράσεις με κάθε καυστική και αιχμηρή παράστασή του. Εάν μπορούσε βέβαια κανείς να τον κατηγοριοποιήσει, καθότι ήταν μία ειδική κατηγορία μόνος του.
Η αυθόρμητη έως αθυρόστομη φύση του δεν τοποθετούταν επ’ ουδενί σε καλούπια. Διατηρώντας την ως το βασικότερο μέσο έκφρασής του, ο Τζίμης Πανούσης σκιαγραφούσε όσα διαδραματίζονταν γύρω μας, βάζοντας ανελέητα στο στόχαστρο τους πάντες και τα πάντα.
Ο Τζίμης Πανούσης – «Τζιμάκος» για τους θαυμαστές του – υπήρξε πολύπλευρο καλλιτεχνικό ταλέντο, με βασικό του όπλο την εκτός ορίων σάτιρα. Ηθοποιός από τους πρωτοπόρους του stand-up comedy στην Ελλάδα, ροκ μουσικός («Μουσικές Ταξιαρχίες»), ραδιοφωνικός παραγωγός και συγγραφέας («Πούστευε και μη ερεύνα»).
Στις 21 και 22 Ιουλίου 2017 εμφανίστηκε στην Επίδαυρο, στην παράσταση του Εθνικού Θεάτρου «Ειρήνη» του Αριστοφάνη, ερμηνεύοντας τον ρόλο του Τρυγαίου.
Ποια η καλλιτεχνική πορεία του Τζίμη Πανούση
Το 1987 κυκλοφορεί ο τελευταίος δίσκος από την MINOS-EMI “Χημεία και Τέρατα”. Οι επόμενοι δύο δίσκοι “Δουλειές του Κεφαλιού” / The Greatest Kitsch Live! (1990) και “Ο Ρομπέν των Χαζών” (ζωντανή ηχογράφηση, 1992) κυκλοφορούν από την Music Box International, ενώ το “Vivere Pericolosamente” από την Warner το 1993. Η επόμενη δισκογραφική του δουλειά κυκλοφόρησε εφτά χρόνια μετά, το 2000, με τίτλο “Με Λένε Πόπη” (ζωντανή ηχογράφηση). Κυκλοφόρησε επίσης μαζί με το περιοδικό Μετρό το 2002 το ολιγόλεπτο CD “Δείγμα Δωρεάν” με ακυκλοφόρητα τραγούδια από τις τελευταίες παραστάσεις του.
Στις 20 Γενάρη του 2009 κυκλοφόρησε ένα διπλό DVD με ζωντανή κινηματογράφηση της παράστασης “Της Πατρίδας μου η Σημαία”, που δόθηκε το 2008 στο Γυάλινο Μουσικό Θέατρο.
Την άνοιξη του 2015 οι Μουσικές Ταξιαρχίες επανενώθηκαν για μια σειρά εμφανίσεων στο Κύτταρο μετά από 30 χρόνια απουσίας.
Πέρα από τη μουσική o Τζίμης Πανούσης είχε ασχοληθεί κατά καιρούς με το ραδιόφωνο, την τηλεόραση και λιγότερο με τον κινηματογράφο. Έχει μια δεκαπεντάχρονη ιστορία σαν ραδιοφωνικός παραγωγός στους ραδιοσταθμούς Top FM, Κανάλι 15, Ωχ FM, Flash 9.65, 88 μισό Θεσσαλονίκης, ΣΚΑΪ 100.3FM, City FM 99.5. Η τηλεοπτική εκπομπή του Κορίτσια ο Τζίμης που επρόκειτο να μεταδοθεί από την τότε ΕΤ2 το 1995 τελικά «κόπηκε», ωστόσο στιγμιότυπά της έχουν κατά καιρούς παρουσιάσει κατά τη διάρκεια τηλεοπτικών συνεντεύξεών του. Είχε εμφανιστεί έκτακτα σε τηλεοπτικές σειρές όπως οι Δέκα Μικροί Μήτσοι του Λάκη Λαζόπουλου. Στον κινηματογράφο, είχε πρωταγωνιστήσει στην ταινία Ο δράκουλας των Εξαρχείων (1981) του Νίκου Ζερβού μαζί με τις υπόλοιπες Μουσικές Ταξιαρχίες και έχει εμφανιστεί ως γκεστ σταρ στις ταινίες Ηνίοχος (1995) του Αλέξη Δαμιανού, Προστάτης Οικογένειας (1997) του Νίκου Περάκη και Safe Sex (1999) των Μ. Ρέππα – Θ. Παπαθανασίου.
Η συγγραφική πορεία
Έχουν εκδοθεί έξι βιβλία του Πανούση, κυρίως βασισμένα στις ραδιοφωνικές του εκπομπές. Πρώτο ήταν το Η Ζάλη των Τάξεων (Γνώσεις, 1989) που περιέχει 40 ιστορίες ραδιοφωνικής φαντασίας που ακούστηκαν από την εκπομπή “Δούρειος Ήχος” στον Top FM την περίοδο 1988-89, ακολούθησαν τα Πικρέ, Μικρέ Μου Αράπη (Opera, 1990) που είναι μια σαπουνόπερα 22 επεισοδίων που ακούστηκε από τον “Δούρειο Ήχο” το καλοκαίρι του 1989 και Το Κυνήγι της Γκόμενας (Opera, 1992) που αποτελείται από 30 σύντομες γυναικείες βιογραφίες.
Το 1996 κυκλοφόρησε το Υγιεινή Διαστροφή (Opera), για τα 20 χρόνια της παρουσίας του, που συμπεριλαμβάνει την έκδοση σε CD του Disco Tsoutsouni και περιέχει το σύνολο των στίχων των τραγουδιών του μέχρι τότε καθώς και συνεντεύξεις, γκάλοπ κ.α. Τον Ιανουάριο του 2002 παρουσίασε στο περιοδικό ΜΕΤΡΟ τον “εναλλακτικό Καζαμία 2002” με τον τίτλο “Μωρόν λαβέ” ντυμένος με μαντήλα τύπου Παλαιάς Διαθήκης κρατώντας κούκλα βρέφους, τυλιγμένο με την αστερόεσσα. Στο ίδιο το αφιέρωμα φέρεται και με στολή του Άη Βασίλη με εξάρτυση Αφγανού τρομοκράτη ν΄ αναφωνεί το σύνθημα για την Καμπούλ: “Μπόμπα – τσόντα και καμπάνα” αποκαλώντας την ισλαμική μαντήλα μπούργκα “παραδοσιακό ταλιμπανιστήρι”.
To 2005 κυκλοφόρησαν ταυτόχρονα ακόμα δύο βιβλία του από τις εκδόσεις Opera με τίτλους Μικροαστική Καταστροφή και Πούστευε και Μη Ερεύνα, ενώ το 2010 κυκλοφόρησε το πολύτομο έργο “Ο Στάλιν σκέφτεται για σένα στο Κρεμλίνο”. Το 2011 παρουσίαζε καθημερινή ημίωρη ραδιοφωνική εκπομπή σατιρίζοντας πολιτικά γεγονότα με τον τίτλο “Δούρειος ήχος”, με εναρκτήρια ατάκα “Αμερικανοτσολιάδες, ελβετόψυχοι, αλήτες, ρουφιάνοι, δημοσιογράφοι, ελεύθεροι πολιορκημένοι επαγγελματίες ήλθεν η ώραν σας” – “Αβάντι πόμολο !” (με μουσική υπόκρουση το “Αβάντι Πόπολο”).
Η καρδιακή προσβολή και το τέλος
Στις 2 Δεκεμβρίου, ο Τζίμης Πανούσης υπέστη καρδιακή προσβολή, ενώ τραγουδούσε στο κλαμπ «Κύτταρο» και νοσηλεύτηκε για αρκετές ημέρες στο νοσοκομείο «Ελπίς».
Υπέστη αργότερα δεύτερη καρδιακή προσβολή αλλά οι προσπάθειες ανάνηψης απέτυχαν. Το μοιραίο καρδιακό επεισόδιο ήταν το δεύτερο για τον Τζίμη Πανούση. Τελικά έχασε τη μάχη για τη ζωή στις 13 Ιανουαρίου 2018, σε ηλικία 63 ετών.
Ένα πραγματικά υπερ ταλαντούχο πλάσμα που μόνο γέλιο μας χάριζε με τη σάτιρα και τον αυθορμητισμό του.