Η κρίση του ελαιολάδου που έχει πολλούς παράγοντες
Μια πολυπαραγοντική κρίση, η κρίση του ελαιολάδου – Ο Όμηρος τον χαρακτήριζε “υγρό χρυσό” και σαν χρυσό θα χρειαστεί να τον αντιμετωπίσουμε φέτος το χειμώνα
Τα αυξημένα κόστη παραγωγής, η κλιματική κρίση, τα χιλιάδες στρέμματα που δεν καλλιεργούνται και οι αγοραστές από το εξωτερικό που αναζητούν ελαιόλαδο από τους Έλληνες παραγωγούς αυξάνουν την τιμή του ελαιολάδου στην Ελλάδα το οποίο θεωρείται πλέον, προϊόν πολυτελείας λόγω της υψηλής τιμής του – με αποτέλεσμα μάλιστα φέτος να ξεκινήσουν και οι κλοπές του, στη χώρα μας.
Κρίση του ελαιολάδου
«Κρίση του ελαιολάδου» είναι ο όρος που χρησιμοποιείται για να περιγράψει την κατάσταση κατά την οποία το ελαιόλαδο αυξάνεται με εκρηκτικούς ρυθμούς. Στην Ελλάδα Οι ασυνήθιστες καιρικές συνθήκες, και οι καταστροφικές πυρκαγιές έπληξαν την παραγωγή, ενώ η παγκόσμια έλλειψη, οι αγοραστές από το εξωτερικό και ο υψηλός ΦΠΑ έκαναν το λάδι πανάκριβο αγαθό στα ράφια της αγοράς.
To ντόμινο των ανατιμήσεων ξεκίνησε από την Ισπανία, τη χώρα με τη μεγαλύτερη παραγωγή ελαιολάδου παγκοσμίως. Η τιμή του λίτρου στα ισπανικά καταστήματα αυξήθηκε κατά 52,5% σε ένα χρόνο, πολύ πάνω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο του 38,3%.
Μιλήσαμε με τον Στέλιο Κλουκιώτη, γεωπόνο με εξειδίκευση στην ελαιοκαλλιέργεια (Ελαιοτριβείο τυποποίηση και εμπορία ελαιολάδου ΚΛΟΥΚΙΩΤΗΣ ΚΑΙ ΣΊΑ ΟΕ) στο Μαραθόκαμπο Σάμου αλλά και τον Μανώλη Λουπάκη, ελαιοπαραγωγό στα Μεσαρά της Κρήτης, για να μάθουμε πώς δικαιολογείται αυτή η μεγάλη αύξηση στην τιμή του ελαιολάδου και να πάρουμε τις δικές τους προβλέψεις για το πότε θα αλλάξουν τα δεδομένα.
“Η αύξηση στην τιμή του ελαιολάδου είναι μια φυσική εξέλιξη. O πόλεμος αλλά και το πρόβλημα της ακαρπίας έφεραν μεγάλες ανατροπές. Φυσικά αυτό πάει και πιο πίσω γιατί το 2019 ήταν από τις χειρότερες χρονιές για τις τιμές του ελαιολάδου. Αυτό δε θα μπορούσε να κρατήσει ούτε για τον παραγωγό ούτε για τον τοίχο σπίτι ούτε για τον ελαιοτριβέα. Τώρα έχουμε περάσει στο άλλο άκρο, αλλά έχουμε και τεράστια ξηρασία. Ο καιρός δεν είναι έτσι όπως θα έπρεπε για να μπουν τα ελαιόδεντρα σε μία παραγωγή, να ξεκινήσουν δηλαδή την παραγωγική τους διαδικασία. Έχουν, να στο πω πιο απλά αποσυντονιστεί”, αναφέρει ο Στέλιος Κλουκιώτης.
Ο ΦΠΑ που αλλάζει τα δεδομένα
Ο μέσος όρος τιμών των τεσσάρων χωρών είναι 7,96 ευρώ το λίτρο με ακριβότερη την Ισπανία κατά 26% από την φτηνότερη Πορτογαλία. Ισπανία, Ιταλία και Γαλλία έχουν μικρό ΦΠΑ ενώ στη Πορτογαλία έχει μηδενικό!
Το ελληνικό ράφι είναι σημαντικά ακριβότερο, 2,245 €/λίτρο, 30% κατά μέσο όρο, σε σύγκριση με τις άλλες Μεσογειακές χώρες. Η διαφορά επιβαρύνεται και λόγω του σημαντικά υψηλότερου ΦΠΑ, ύψους 13%, που ισχύει στην Ελλάδα.
Γενικές παρατηρήσεις
- Οι ασυνήθιστα υψηλές θερμοκρασίες και η έλλειψη βροχοπτώσεων έχουν πλήξει την καρπόδεση της ελιάς στο μεγαλύτερο μέρος της ελληνικής επικράτειας. “Ο καιρός δεν είναι έτσι όπως θα έπρεπε για να μπουν τα ελαιόδεντρα σε μία παραγωγή, να ξεκινήσουν δηλαδή την παραγωγική τους διαδικασία. Έχουν, να στο πω πιο απλά αποσυντονιστεί”.
- Η έλλειψη του ισπανικού ελαιόλαδου έχει αναγκάσει εμπόρους από όλο τον κόσμο να αναζητήσουν νέους προμηθευτές – και έτσι οι Έλληνες ελαιοπαραγωγοί, δέχονται προσφορές για να πουλήσουν την παραγωγή τους σε αγορές του εξωτερικού.
- Το μέγεθος της παγκόσμιας αγοράς ελαιολάδου αποτιμήθηκε σε 14,20 δισεκατομμύρια δολάρια το 2022 και προβλέπεται να αυξηθεί στα 14,64 δισεκατομμύρια δολάρια το 2023.
Σε όλη την Ευρώπη οι καταναλωτές αγωνίζονται να ανταπεξέλθουν στις αυξημένες τιμές του ελαιολάδου και όσο οι τιμές παραμένουν υψηλές, στις Βρυξέλλες εκτιμούν ότι η ζήτηση θα στραφεί σε εναλλακτικά λάδια και λίπη. Οι Έλληνες παραγωγοί πιστεύουν πως οι τιμές του ελαιολάδου, θα πέσουν με τη νέα χρονιά Ας ελπίσουμε πως θα επιβεβαιωθούν!