Γιατί οι βρισιές μπορεί να είναι σημάδι ευφυΐας – Τι αποκαλύπτουν έρευνες

Η καθώς πρέπει κοινωνία θεωρεί ότι το βρίσιμο είναι ένα χυδαίο σημάδι χαμηλής νοημοσύνης και μόρφωσης. Μια σειρά μελετών, ωστόσο, έρχεται να τη διαψεύσει.

«Τα πλεονεκτήματα του να βρίζεις είναι πολλά», επισημαίνει ο Τίμοθι Τζέι, ομότιμος καθηγητής ψυχολογίας στο Κολέγιο Φιλελευθέρων Τεχνών της Μασαχουσέτης, ο οποίος έχει μελετήσει το βρίσιμο για περισσότερα από 40 χρόνια.

«Τα οφέλη της βλασφημίας έχουν αρχίσει να αναδύονται τις τελευταίες δύο δεκαετίες ως αποτέλεσμα πολλών ερευνών για τον εγκέφαλο και το συναίσθημα, μαζί με πολύ καλύτερη τεχνολογία για τη μελέτη της ανατομίας του εγκεφάλου».

1. Το βρίσιμο μπορεί να είναι σημάδι ευφυΐας
Μορφωμένοι άνθρωποι με πλούσιο λεξιλόγιο στη διάθεσή τους ήταν καλύτεροι στο να σκέφτονται βρισιές από εκείνους με λιγότερη ευφράδεια λόγου.

Ζητήθηκε από τους συμμετέχοντες να απαριθμήσουν όσο το δυνατόν περισσότερες λέξεις που αρχίζουν με F, A ή S σε ένα λεπτό. Άλλο ένα λεπτό αφιερώθηκε στο να βρουν βρισιές που ξεκινούσαν με αυτά τα τρία γράμματα. Η μελέτη διαπίστωσε ότι εκείνοι που σκέφτηκαν τις περισσότερες λέξεις F, A και S παρήγαγαν και τις περισσότερες βρισιές.

Αυτό αποτελεί ένδειξη ευφυΐας «στο βαθμό που η γλώσσα συσχετίζεται με τη νοημοσύνη», δηλώνει ο Τζέι, ο οποίος συνέταξε τη μελέτη. «Οι άνθρωποι που είναι καλοί στη γλώσσα είναι καλοί στο να δημιουργούν ένα λεξιλόγιο βρισιών».

Η βρισιά μπορεί επίσης να σχετίζεται με την κοινωνική νοημοσύνη, προσθέτει ο Τζέι. «Το να ξέρεις πού και πότε είναι σωστό να βρίζεις και πότε όχι είναι μια κοινωνική δεξιότητα όπως το να διαλέγεις τα σωστά ρούχα για τη σωστή περίσταση. Είναι ένα αρκετά εξελιγμένο κοινωνικό εργαλείο».

2. Το βρίσιμο μπορεί να είναι ένδειξη ειλικρίνειας
Η επιστήμη έχει επίσης διαπιστώσει μια θετική σχέση μεταξύ της βωμολοχίας και της ειλικρίνειας. Οι άνθρωποι που έβριζαν, έλεγαν λιγότερα ψέματα σε διαπροσωπικό επίπεδο και είχαν συνολικά υψηλότερα επίπεδα ακεραιότητας, όπως διαπίστωσε μια σειρά τριών μελετών που δημοσιεύθηκαν το 2017.

«Όταν εκφράζεις με ειλικρίνεια τα συναισθήματά σου με δυνατές λέξεις, τότε θα φανείς πιο ειλικρινής», εξηγεί ο Τζέι, ο οποίος δεν συμμετείχε στις συγκεκριμένες μελέτες.

Αν και το υψηλότερο ποσοστό χρήσης βωμολοχιών συσχετίστηκε με περισσότερη ειλικρίνεια, οι συγγραφείς της μελέτης προειδοποίησαν ότι «τα ευρήματα δεν θα πρέπει να ερμηνευθούν ότι όσο περισσότερο χρησιμοποιεί ένα άτομο βωμολοχίες, τόσο λιγότερο πιθανό είναι να εμπλακεί σε πιο σοβαρές ανήθικες ή ανήθικες συμπεριφορές».

3. Το βρίσιμο βελτιώνει την αντοχή στον πόνο
Ποδηλάτες που έβριζαν ενώ έκαναν πετάλι με μεγάλη αντίσταση είχαν περισσότερη δύναμη από όσους χρησιμοποιούσαν «ουδέτερες» λέξεις, όπως έδειξαν μελέτες. Όμως το να ξεστομίζετε βρισιές δεν βοηθάει μόνο την αντοχή σας: Αν πιάσετε το δάχτυλό σας κλείνοντας την πόρτα του αυτοκινήτου, μπορεί να νιώσετε λιγότερο πόνο αν βρίσετε ελεύθερα, αντί να συγκρατηθείτε.

Μια άλλη μελέτη διαπίστωσε ότι οι άνθρωποι που έβριζαν καθώς βουτούσαν το χέρι τους σε παγωμένο νερό ένιωθαν λιγότερο πόνο και ήταν σε θέση να κρατήσουν τα χέρια τους στο νερό περισσότερο από εκείνους που έλεγαν μια ουδέτερη λέξη.

«Το κύριο μήνυμα είναι ότι η βρισιά σας βοηθά να αντιμετωπίσετε τον πόνο», επισημαίνει ο ψυχολόγος Ρίτσαρντ Στίβενς, επικεφαλής συγγραφέας των τριών μελετών.

Ο Στίβενς, που ερευνά το βρίσιμο στο Εργαστήριο Ψυχοβιολογικών Ερευνών του Πανεπιστημίου Keele στο Στάφορντσιρ της Αγγλίας, εξηγεί ότι η βρισιά προκαλεί μια έκρηξη αδρεναλίνης που αυξάνει τον καρδιακό ρυθμό και την αναπνοή, προετοιμάζοντας τους μυς για άμυνα. Ταυτόχρονα, παρατηρείται μία βιολογική αντίδραση που ονομάζεται αναλγητική, η οποία κάνει το σώμα να αντέχει περισσότερο τον πόνο.

Προσοχή, ωστόσο, την επόμενη φορά που θα αποφασίσετε να παρατείνετε την προπόνησή σας βρίζοντας. Οι βρισιές χάνουν τη δύναμή τους να επιβάλλονται στον πόνο όταν χρησιμοποιούνται πολύ, ανακάλυψε και η έρευνα.

4. Το βρίσιμο είναι σημάδι δημιουργικότητας
Το βρίσιμο προέρχεται από τη δεξιά πλευρά του εγκεφάλου, το μέρος που συχνά αποκαλούμε «δημιουργικό εγκέφαλο».

«Γνωρίζουμε ότι οι ασθενείς που έχουν εγκεφαλικά επεισόδια στη δεξιά πλευρά τείνουν να γίνονται λιγότερο συναισθηματικοί, λιγότερο ικανοί να καταλαβαίνουν και να λένε αστεία και τείνουν να σταματήσουν να βρίζουν, ακόμη και αν έβριζαν αρκετά πριν», σημειώνει η Έμα Μπερν, συγγραφέας του βιβλίου «Swearing Is Good for You».

Οι έρευνες σχετικά με το βρίσιμο χρονολογούνται από τη βικτωριανή εποχή, όταν οι γιατροί ανακάλυψαν ότι οι ασθενείς που έχασαν την ικανότητά τους να μιλούν μπορούσαν ακόμα να βρίζουν.

«Έβριζαν με απίστευτη ευχέρεια», λέει η Μπερν. «Οι επιπλήξεις της παιδικής ηλικίας, οι βρισιές και οι λέξεις με έντονο συναισθηματικό περιεχόμενο που μαθαίνονται από νωρίς, τείνουν να διατηρούνται στον εγκέφαλο ακόμη και όταν όλη η υπόλοιπη γλώσσα μας χάνεται».

5. Καλύτερα βρισιές παρά μπουνιές
Γιατί επιλέγουμε να βρίζουμε; Ίσως επειδή η βωμολοχία παρέχει ένα εξελικτικό πλεονέκτημα που μπορεί να μας προστατεύσει από σωματική βλάβη, επισημαίνει ο Τζέι.

«Ένας σκύλος ή μια γάτα θα σας γρατζουνίσει, θα σας δαγκώσει όταν φοβάται ή θυμώνει», εξηγεί. «Το βρίσιμο μας επιτρέπει να εκφράσουμε τα συναισθήματά μας συμβολικά, χωρίς να το κάνουμε με νύχια και με δόντια».

«Με άλλα λόγια, μπορώ να δείξω σε κάποιον το μεσαίο δάχτυλο ή να του πω “άντε γαμ…” από το απέναντι πεζοδρόμιο, δεν χρειάζεται να του επιτεθώ σωματικά».

Η βρισιά γίνεται έτσι μια απομακρυσμένη μορφή επιθετικότητας, προσφέροντας την ευκαιρία να εκφράσει κανείς γρήγορα τα συναισθήματά του, αποφεύγοντας, ελπίζουμε, τις επιπτώσεις.

«Το βρίσιμο μου επιτρέπει να εκτονώσω τα συναισθήματά μου και συγχρόνως επικοινωνεί πολύ εύκολα στους γύρω μου ποια είναι η συναισθηματική μου κατάσταση. Έχει αυτό το πλεονέκτημα της συναισθηματικής αποτελεσματικότητας – είναι πολύ γρήγορο και σαφές».