Τι σημαίνει αν ο αγαπημένος σου είναι αθεράπευτα ειλικρινής;
Πες την αλήθεια, όλη την αλήθεια, τίποτα άλλο παρά την αλήθεια. Αυτό μπορεί να είναι καλό σε μια δικαστική αίθουσα, αλλά όταν πρόκειται για επικοινωνία μέσα σε ένα ζευγάρι, τα πράγματα είναι λίγο διαφορετικά. Ας πούμε επίσης ότι το να λες πάντα τη “γυμνή”, ωμή αλήθεια δεν είναι απαραίτητα ένας υγιής τρόπος σχέσης.
Ή, τουλάχιστον, δεν συμβαίνει όταν αγνοείς τα συναισθήματα του άλλου, όπως εξηγεί η Eva Gutiérrez, ψυχολόγος και ειδικός σχέσεων: «Το να λες την αλήθεια χωρίς φίλτρα, χωρίς καμία προσοχή, χωρίς να λαμβάνεις υπόψη αυτό που νιώθει ο άλλος δείχνει έλλειψη ενσυναίσθησης».
Ζήτημα (συναισθηματικής) ευθύνης να λες την αλήθεια στον σύντροφό σου
Όπως αναγνωρίζει η Gutiérrez, η επικοινωνία με ειλικρινή τρόπο είναι απαραίτητη για την οικοδόμηση μιας υγιούς σχέσης, ικανής να αντέχει στη δοκιμασία του χρόνου: «Η σωστή μορφή επικοινωνίας μέσα σε ένα ζευγάρι είναι αυτή στην οποία κάποιος ρωτά, ακούει, απαντά. Σημαίνει να ξέρεις ότι μπορείς να μιλήσεις στο άλλο άτομο για οτιδήποτε χωρίς να φοβάσαι ότι θα δεχτείς κριτική ή θα προκαλέσεις δυσαρέσκεια».
Ωστόσο, επισημαίνει η ειδικός, σε μια προσπάθεια να είμαστε όσο το δυνατόν πιο διαφανείς, πολλοί από εμάς ξεχνάμε τη συναισθηματική ευθύνη και εκφράζουμε το πρώτο πράγμα που μας έρχεται στο μυαλό χωρίς να σκεφτούμε τον αντίκτυπο που μπορούν να έχουν τα λόγια μας στον σύντροφό μας.
«Ένα παράδειγμα που χρησιμοποιώ συχνά στις συνεδρίες με τους ασθενείς μου είναι το εξής», συνεχίζει η ψυχολόγος. «Φανταστείτε ότι ο σύντροφός σας, που συνήθως δεν μαγειρεύει, έχει ετοιμάσει το αγαπημένο σας πιάτο. Φτάνει η στιγμή του δείπνου,δοκιμάζεις το φαγητό και συνειδητοποιείς ότι δεν είναι, ας πούμε, ιδιαίτερα καλό. Εάν, όταν ο άλλος σε ρωτήσει “πώς είναι”, απαντήσεις ότι είναι απλά άνοστο, πώς πιστεύεις ότι θα νιώσει αυτό το άτομο; Εδώ δεν είναι ότι θα πεις ψέματα για να αποφύγεις να πληγώσεις τον σύντροφό σου, αλλά για να μπεις στη θέση του άλλου και να σκεφτείς πριν μιλήσεις».
Τι κρύβεται πίσω από τη φράση «Έτσι είμαι»
Τελικά, μιλάμε για έλλειψη ενσυναίσθησης και κακή στάση απέναντι στις ανθρώπινες σχέσεις. Πολλοί άνθρωποι επικοινωνούν μέσω ειλικρίνειας, επαναλαμβάνοντας το κλασικό «έτσι είμαι», αλλά, στην πραγματικότητα, κρύβουν μεγάλη τάση για χειραγώγηση, καταναγκαστικό έλεγχο, καθώς και παθητικά-επιθετικά χαρακτηριστικά.
Σε αυτή την περίπτωση, είναι ξεκάθαρο ότι στόχος τους είναι μόνο να πληγώσουν τον άλλον, προσπαθώντας να δημιουργήσουν μια συγκεκριμένη αντίδραση για να πάρουν τον έλεγχο της κατάστασης. Ας μην ξεχνάμε ότι η αυθεντική ειλικρίνεια φέρνει πάντα μαζί της μια επανορθωτική και εποικοδομητική πρόθεση: Στόχος της είναι να πυροδοτήσει κάτι θετικό και να βοηθήσει το ζευγάρι.
Όπως εξηγεί η María Esclapez, κλινική ψυχολόγος, θεραπεύτρια ζευγαριών και σεξολόγος, «στις σχέσεις πρέπει να είμαστε ειλικρινείς, αλλά υπάρχουν πράγματα που δεν πρέπει να ειπωθούν, γιατί, λέγοντάς τα, δεν συμβάλλουν θετικά στη ζωή του ζευγαριού, αλλά προκαλούν βάσανα».
Πώς να αντιμετωπίσεις έναν «ειλικρινή» σύντροφο
Η Gutiérrez εξηγεί ότι τα «όρια», τόσο σωματικά όσο και συναισθηματικά, είναι σημαντικά να μπουν σε μια σχέση για να την προστατεύσουμε. Όταν μιλάμε για τη θέσπιση ορίων, αναφερόμαστε στον καθορισμό των επιτρεπόμενων και μη. Τα όρια είναι επομένως το εργαλείο μέσω του οποίου μπορούμε να μπλοκάρουμε ορισμένους τύπους συμπεριφοράς.
Η συμβουλή του ψυχολόγου είναι να βάζεις όρια όταν σε πληγώνει ο τρόπος που επικοινωνεί μαζί σου ο σύντροφός σου, όταν παρατηρείς ότι σου λέει πράγματα χωρίς φίλτρο ή ότι δεν μετράει τον αντίκτυπο που έχουν τα λόγια του σ’ εσένα.
Αν συνεχίσει να επικοινωνεί με αυτό τον τρόπο, ήρθε η ώρα να σκεφτείς αν πραγματικά αξίζει τον κόπο να είσαι σε σχέση με κάποιον που αγνοεί τα συναισθήματά σου. «Αυτό που οι περισσότεροι από εμάς αναζητούμε στους συντρόφους μας δεν είναι η απόλυτη, ακραία, απεριόριστη ειλικρίνεια, αλλά η ειλικρίνεια που διέπεται από αξίες όπως στοργή, καλοσύνη, αποδοχή και αγάπη», καταλήγει η Gutierrez. «Αυτό είναι το νόημα μιας υγιούς σχέσης, ικανής να κρατήσει στον χρόνο».