Πόσο κοντά βρισκόμαστε;

Η ιδέα της ‘Αποκάλυψης’ σίγουρα δεν είναι νέα. Από την αρχαιότητα, όπως γίνεται εμφανές από διάφορα θρησκευτικά κείμενα, πολλά μυαλά είχαν απασχοληθεί με το τι μπορεί να περιλαμβάνει, τι να προκαλέσει και τι ίσως να σταματήσει το τέλος του κόσμου. Προφανώς, η ιδέα υιοθετήθηκε τις τελευταίες δεκαετίες και στην ποπ κολτούρα, αλλά μια από τις πιο ιδιαίτερες και τρομακτικές δημιουργίες που έχει εμπνεύσει είναι το λεγόμενο ‘Ρολόι της Αποκάλυψης’

Τι είναι το Ρολόι της Αποκάλυψης;

Δημιουργημένο το 1947 από το Bulletin of the Atomic Scientists, το Ρολόι της Αποκάλυψης είναι ένα μεταφορικό ρολόι που δείχνει πόσο κοντά βρίσκεται η ανθρωπότητα στην απόλυτη  καταστροφή. Είναι μια ζοφερή αντίστροφη μέτρηση. Μόλις οι δείκτες φτάσουν στα μεσάνυχτα, θα έχει έρθει το τέλος του πολιτισμού. Το τέλος του ανθρώπινου είδους, όπως το ξέρουμε.

Αρχικά, το ενδιαφέρον επικεντρώθηκε στην απειλή του πυρηνικού πολέμου, ιδίως μετά τους βομβαρδισμούς στη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι. Με την πάροδο του χρόνου, ωστόσο, το πεδίο εφαρμογής διευρύνθηκε και συμπεριέλαβε και άλλες υπαρξιακές απειλές, όπως για παράδειγμα οι αναδυόμενες τεχνολογίες των τελευταίων χρόνων και οι ανατρεπτικοί βιολογικοί κίνδυνοι.

Η τοποθέτηση των δεικτών του ρολογιού δεν είναι σε καμία περίπτωση τυχαία. Αντιθέτως, καθορίζεται ετησίως από το Συμβούλιο Επιστήμης και Ασφάλειας του Bulletin, το οποίο αποτελείται από εμπειρογνώμονες σε διάφορους τομείς, όπως η πυρηνική τεχνολογία, η κλιματική επιστήμη και η βιοτεχνολογία. Οι ειδικοί αυτοί αναλύουν μια ποικιλία παγκόσμιων απειλών και αξιολογούν πόσο κοντά βρίσκεται η ανθρωπότητα στην αυτοκαταστροφή.

Όσο πιο κοντά είναι οι δείκτες στα μεσάνυχτα, τόσο πιο σοβαρή θεωρείται η παγκόσμια κατάσταση. Για παράδειγμα, αν οι δείκτες βρίσκονται δύο λεπτά πριν από τα μεσάνυχτα, αυτό υποδηλώνει ότι ο κόσμος είναι γεμάτος με απειλές υψηλού κινδύνου και παγκόσμια αστάθεια. Το ρολόι χρησιμεύει κυρίως ως ένα ισχυρό εργαλείο επικοινωνίας, συμπυκνώνοντας πολύπλοκες παγκόσμιες απειλές σε κάτι που όλοι γνωρίζουν: το ρολόι.

Φυσικά, το Ρολόι της Αποκάλυψης δεν αποσκοπεί στην τρομολαγνεία. Αντιθέτως, στόχος των δημιουργών του ήταν και είναι να αφυπνίσει τον κόσμο, σχετικά με τους κινδύνους που αντιμετωπίζουμε και να εμπνεύσει τους ανθρώπους, τις κυβερνήσεις και τους ηγέτες παγκοσμίως να αναζητήσουν λύσεις. Κάθε προσαρμογή του ρολογιού, είτε πλησιάζει είτε απομακρύνεται από τα μεσάνυχτα, είναι μια αντανάκλαση της τρέχουσας κατάστασης του κόσμου και μια ευκαιρία να προβληματιστούμε σχετικά με τη συλλογική μας ευθύνη.

Τώρα, έχουμε την φετινή ενημέρωση.

Τι έδειξε για το 2024 το Ρολόι της Αποκάλυψης;

Παρόλο που οι γεωπολιτικές εντάσεις παγκοσμίως έχουν κορυφωθεί, οι επιστήμονες αρνήθηκαν φέτος να μετακινήσουν ξανα το Ρολόι της Αποκάλυψης, το οποίο πέρυσι είχε κάνει ένα τρομακτικό άλμα εμπρός, στα 90 δευτερόλεπτα από την Αποκάλυψη. Εκεί ακριβώς βρίσκεται και φέτος. Αυτή ήταν και είναι φυσικά η πιο κοντινή στιγμή που έχει βρεθεί ποτέ το ρολόι στον αφανισμό, και εκεί θα παραμείνει και για το 2024.

Στο πλαίσιο της σχετικής ανακοίνωσης, η CEO του ‘Bulletin of the Atomic Scientists’, Rachel Bronson, δήλωσε:

Υπάρχουν δύο βασικά μηνύματα στη δήλωσή μας και αυτά είναι τα εξής:

Πρώτον: ότι τα 90 δευτερόλεπτα πριν από τα μεσάνυχτα είναι βαθύτατα ασταθή και δεν πρέπει να προκαλούν εφησυχασμό.

Δεύτερον: η πρόοδος της τεχνολογίας επιταχύνεται και ξεπερνάει την ικανότητά μας να την κυβερνάμε.

Παράλληλα, εξηγώντας πιο αναλυτικά τη φετινή απόφαση, η Bronson πρόσθεσε:

Οι χώρες με πυρηνικά όπλα συμμετέχουν σε προγράμματα εκσυγχρονισμού που απειλούν να δημιουργήσουν μια νέα κούρσα πυρηνικών εξοπλισμών.

Η Γη βίωσε τη θερμότερη χρονιά που έχει καταγραφεί ποτέ και μαζικές πλημμύρες, πυρκαγιές και άλλες καταστροφές που σχετίζονται με το κλίμα έχουν ριζώσει, την ώρα που η έλλειψη δράσης για την κλιματική αλλαγή απειλεί δισεκατομμύρια ζωές και βιοπορισμούς.

Η βιολογική έρευνα με στόχο την πρόληψη μελλοντικών πανδημιών έχει αποδειχθεί χρήσιμη, αλλά ενέχει επίσης τον κίνδυνο να προκαλέσει μία.

Και οι πρόσφατες εξελίξεις στην τεχνητή νοημοσύνη εγείρουν ποικίλα ερωτήματα σχετικά με τον τρόπο ελέγχου μιας τεχνολογίας που θα μπορούσε να βελτιώσει ή να απειλήσει τον πολιτισμό με αμέτρητους τρόπους”.

Συνοπτικά, το πόρισμα για το 2024 είναι πως τα πράγματα είναι όσο πιο τεταμένα και επικίνδυνα όσο ποτέ άλλοτε.

Μένει να δούμε, λοιπόν, αν θα καταφέρουμε σαν ανθρωπότητα να αλλάξουμε τροχιά και του χρόνου να πάμε τους δείκτες πίσω. Έτσι, για αλλαγή…